Paluch koślawy (łac. hallux valgus), też haluks lub halluks, jest schorzeniem wynikającym m.in. z noszenia obuwia, zwłaszcza za ciasnego, na wysokim obcasie (szpilki) lub o wąskich noskach. Wysoki obcas niewłaściwie skonstruowanego obuwia powoduje przeciążenie przedniej części stopy, czego skutkiem jest obniżenie łuku poprzecznego i w następstwie poszerzenie przodostopia (płaskostopie poprzeczne). Natomiast spiczasty kształt butów bezpośrednio powoduje koślawe ustawienie palucha.
Uważa się, że by wada mogła się rozwinąć muszą istnieć predyspozycje w budowie stopy, natomiast obuwie powoduje nasilenie dolegliwości i przyspieszenie postępu deformacji. Mniej zaawansowane zmiany poddają się na ogół leczeniu zachowawczemu polegającemu na noszeniu odpowiednich wkładek ortopedycznych oraz odprowadzaniu palucha na zewnątrz przez umieszczenie specjalnych wkładów silikonowych między paluch a drugi palec.
Zobacz: cennik leczenia haluksów (halux)